Właśnie otrzymaliśmy egzemplarz RAPORTu O STRATACH PONIESIONYCH PRZEZ POLSKĘ W WYNIKU AGRESJI I OKUPACJI NIEMIECKIEJ W CZASIE II WOJNY ŚWIATOWEJ 1939–1945 od Instytutu Strat Wojennych im. Jana Karskiego.
„Plany Niemiec w stosunku do podbitych ziem polskich zakładały całkowite zniszczenie polskiej kultury. Wszystkie dziedziny życia kulturalnego Polaków: literatura, muzyka, teatr, film, sztuki plastyczne, a także muzea, zabytkowa architektura i pomniki – zostały objęte akcją niszczycielską. Prowadzona była ona celowo i konsekwentnie — miała służyć ograniczeniu życia kulturalnego, a następnie jego całkowitemu unicestwieniu. Skala akcji była czymś zupełnie wyjątkowym w historii, nawet jak na realia II wojny światowej, a straty poniesione przez Polskę w kulturze są nieporównywalne ze zniszczeniami i rabunkami, których Niemcy dokonali w innych podbitych państwach — Francji, Belgii, Norwegii, Holandii. Sposób traktowania kultury polskiej daleko odbiegał od stosunku Niemców do dziedzictwa kulturowego w okupowanej Europie Zachodniej. W zajętej Belgii i Francji zabytki i dzieła sztuki zostały otoczone przez Niemców opieką. Utworzona specjalnie do tego celu „Kunstschutz” dbała o to, aby w stosunku do dóbr kultury na Zachodzie były przestrzegane postanowienia konwencji haskiej z 1907 r., i publiczne zbiory francuskie nie były rabowane. Wyłącznie na ziemiach polskich niszczenie kultury stanowiło element zbrodniczego planu przygotowania przestrzeni życiowej dla narodu panów, a jego realizacja była powodem silnego zaangażowania i bezwzględności funkcjonariuszy III Rzeszy Niemieckiej działających w Polsce. Głównym zamiarem okupanta było uczynienie z Polaków „narodu parobków”, pozbawionego własnej kultury i sztuki, dlatego należało w jak największym stopniu zniszczyć ich dziedzictwo wytworzone w ciągu wieków. Stosowane metody niszczenia kultury polskiej można podzielić na cztery rodzaje: niszczenie dóbr kultury polskiej; ich grabież; eksterminacja jej twórców; likwidacja podstaw organizacyjnych.
Pierwszym, najbardziej zauważalnym działaniem, było usuwanie materialnych osiągnięć kultury polskiej, polegające na ich fizycznym unicestwieniu. Burzono budynki i pomniki ważne dla kultury polskiej, tłuczono precjoza z polskiego szkła i płyty gramofonowe z polską muzyką, masowo przekazywano polskie książki na przemiał, i celowo palono cenne zbiory bibliotek, muzeów i archiwów. Konfiskaty Niemcy określali jako „zabezpieczanie”. Dotyczyły one zarówno całych kolekcji, jak i pojedynczych dzieł sztuki czy numizmatów, starodruków, przedmiotów kultu religijnego itd., zarówno ze zbiorów państwowych, jak i prywatnych. W czasie przeprowadzania akcji „zabezpieczania” z reguły nie spisywano protokołów i nie wydawano pokwitowań rekwizycji, należy więc uznać je za zawoalowaną grabież. Otwarcie natomiast kradziono dzieła sztuki w trakcie likwidacji mienia instytucji polskich i mienia prywatnego. W ten sposób liczne cenne kolekcje, zwłaszcza obrazów, należące do polskich i żydowskich właścicieli były przejmowane przez niemieckich urzędników. Dotyczyło to także pozostałych wartościowych przedmiotów artystycznych i użytkowych – mebli, porcelany, dywanów, wyrobów ze srebra i złota itp.”
STRATY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W ZAKRESIE DÓBR KULTURY I SZTUKI PODCZAS II WOJNY ŚWIATOWEJ — TOMASZ LUTEREK, MIROSŁAW KŁUSEK — źródło — https://instytutstratwojennych.pl/